Hoofdstuk 1: Digitale identiteit burgers: doelen behaald #privacy

image

 

DigiD en eHerkenning worden massaal gebruikt door burgers en bedrijven om online toegang te krijgen tot (overheids)diensten en leveren zo tijdwinst op voor de maatschappij. Daarmee hebben deze middelen hun doel grotendeels bereikt. Tegelijk kiezen overheden bij DigiD en eHerkenning steeds vaker voor zwaardere (en dus complexere) beveiliging. Dat brengt het risico met zich mee dat het voor burgers moeilijker wordt om gebruik te maken van overheidsdiensten . Verder is de overheid onvoldoende voorbereid op nieuwe vormen van digitale identificatie.
 

 

DigiD voor burgers en eHerkenning voor bedrijven zijn inmiddels ingeburgerd. De meeste Nederlanders gebruiken ze met enige regelmaat om toegang te krijgen tot digitale (overheids)diensten. Daarmee bereiken deze middelen hun belangrijkste doel. Ook lijken de baten van DigiD en eHerkenning – de tijdwinst die het de maatschappij oplevert – op te wegen tegen de kosten. Een directe vergelijking is echter lastig.

 

Gevaar achterblijven burgers

Organisaties zoals UWV, de Belastingdienst en gemeenten kiezen steeds vaker voor zwaardere beveiliging bij digitale communicatie met burgers. Dat komt de veiligheid ten goede. Maar het brengt ook het risico met zich mee dat minder digitaal vaardige burgers in de problemen komen. Zwaardere beveiliging betekent meestal ook een ingewikkeldere manier van inloggen. Bijvoorbeeld verificatie in meerdere stappen met een wachtwoord én een code via sms. Of via een speciale app op je mobiel. Niet alle burgers zijn in staat hiervan gebruik te maken. Het gevaar bestaat dat deze burgers geen toegang tot digitale overheidsdiensten hebben, terwijl deze steeds belangrijker worden.

 

image

In de eIDAS-regeling (electronic identification and trust services) van de EU zijn afspraken gemaakt over voorwaarden voor digitale inlogmiddelen in alle lidstaten. Komend jaar gaan er nieuwe, uitgebreidere regels gelden, die het onder meer mogelijk moeten maken om een zogenaamde ‘wallet’ te creëren. Dit is een soort digitale kluis met daarin persoonsgegevens, die een burger of bedrijf kan delen met publieke en private partijen. Burgers kunnen met die wallet straks naar verwachting ook inloggen bij overheidsdiensten. De Nederlandse overheid kiest ervoor een apart systeem te ontwikkelen voor deze Europese wallet en DigiD en eHerkenning daarnaast draaiende te houden. Hoe de wallet eruit komt te zien en hoe deze past in het bestaande stelsel is echter nog onduidelijk.